Po zapisima njegovih sinova Stefana Prvovenčanog i Svetog Save, autora njegovih žitija, Stefan Nemanja je rođen u Ribnici (današnjoj Podgorici) oko 1113, jer je njegov otac Zavida nakon progonstva iz Raške odlučio da se skloni u rodnu Zetu. Nemanja je prvo kršten u crkvi Svetog Đorđa u Podgorici po latinskom obredu, a nakon povratka u Rašku i po grčkom, u crkvi Svetih apostola Petra i Pavla u današnjem Novom Pazaru. U istoj crkvi se nakon silaska s prestola i zamonašio, zajedno sa suprugom Anom, koja će takođe biti kanonizovana pod monaškim imenom Anastasija.
Stefan Nemanja je bio veliki župan Raške punih 30 godina, a period njegove vladavine se smatra prekretnicom u našoj istoriji. Proširio je teritoriju države od Kosova na istoku do Neretljanske oblasti na zapadu, ustanovio običaj podizanja monumentalnih zadužbina, učvrstio vlast u zemlji, borio se protiv bogumila i uspešno vodio spoljnu politiku između dveju velikih sila – Ugarske i Vizantije. Povukao se sa vlasti na državnom saboru 25. marta 1196. godine, a za naslednika trona je odredio srednjeg sina Stefana, kasnije nazvanog Prvovenčani.
Instalirajte našu iOS ili Android aplikaciju – Objektiv.rs
Stefan Nemanja je, između ostalog, poznat po tome što je potpisao prvi srpsko-nemački sporazum, i to ni manje ni više nego sa nemačkim carem Fridrihom Barbarosom. Oni su se 27. jula 1189. sastali u Nišu, dok je Barbarosa prolazio kroz Srbiju prilikom Trećeg krstaškog pohoda, a ostalo je zabeleženo da se Nemanja, tada samo veliki župan, uredno potpisao, a da je Barbarosa, čuveni car, na papir stavio samo krstić. Ostalo je zapisano da je nemački car bogato i dočekan i ispraćen, sa mnoštvom darova, a danas o tom susretu svedoči spomenik koji se nalazi ispred zgrade Univerziteta u Nišu.
Preminuo je 1198. u Hilandaru kao monah Simeon, a prema predanju u trenutku njegove smrti prostoriju je obasjala svetlost. Sledeće godine ga je Svetogorski sabor kanonizovao kao Svetog Simeona Mirotočivog, jer su njegove mošti točile miro. 1208. je Sveti Sava preneo očeve posmrtne ostatke u Studenicu, da bi nad njima izmirio svoju stariju braću Stefana i Vukana koji su se borili oko vlasti. Inače, Stefan je zapravo jedna vrsta titule i potiče od grčke reči stephanos, što znači venac ili kruna. Takođe, Sveti Stefan je, kao prvi svetitelj koji je stradao za Gospoda (Prvomučenik), bio krsna slava Nemanjića. Ovo ime, ili titulu, nosili su i mnogi evropski kraljevi. Svome sinu Rastku je ostavio čuvena “Zaveštanja velikog župana srpskog Stefana Nemanje Svetom Savi”, a mi vam prenosimo jedno od najpoznatijih – o jeziku.
Piše: Ivan Marinković
Izvor: Objektiv.rs
Komentari (1)
Opet Srbi i istorija.... želimo da živimo u istoriji tj prošlosti. Muke. Danas u Srbiji ima 3% BEZ OSNOVNE ŠKOLE i 11% sa ne završenom o.š.