Koliko je stvarno bio snažan zemljotres koji je danas pogodio Indokinu?

Snagu tektonskih ploča gotovo je nemoguće zamisliti dok se, poput današnjeg slučaja u Mjanmaru, ona iznenada ne oslobodi.

Kako navodi Tom Klark, urednik za nauku i tehnologiju na Sky News, najviši planinski lanac na svetu – Himalaji – svedoči o snazi tektonskih ploča.

Podižu se prema gore usled postepenog pomeranja indijske ploče prema severu u evroazijsku ploču. To je snaga koju je gotovo nemoguće zamisliti dok se samo mali deo nje iznenada ne oslobodi.

I upravo se to dogodilo ispod nogu 1,2 miliona ljudi koji žive u gradu Mandalej u Mjanmaru i okolnim naseljima.

Falikna linija uz granicu indijske i evroazijske ploče prolazi gotovo direktno ispod grada u Mjanmaru. Tokom decenija, dok se ploče pomeraju jedna pored druge, napetost se nakuplja u podzemnoj steni.

Kada napetost konačno popusti, rezultat je zemljotres.

Koliko je bio snažan današnji zemljotres?

Ovakve “strike-slip” falike (ploče klize jedna pored druge u horizontalnoj ravni), ne generišu najjače zemljotrese na svetu.

Ta “čast” pripada zonama subdukcije, poput Sumatre i Japana, koje generišu zemljotrese magnitude 9, koji su izazvali cunami 2004. godine i 2011. godine.

Zemljotres magnitude 7,7 i dalje je izuzetno snažan i destruktivan ako se dogodi plitko u Zemljinoj kori i u blizini naseljenih područja. Današnji zemljotres je ispunio oba ova uslova.

Nedavna istorija takođe igra važnu ulogu. Veliki zemljotresi u ovoj regiji dešavaju se svakih desetak godina. Ali poslednji zemljotres ove veličine u regiji Sagaing desio se 1946. godine.

To je bilo pre razvoja savremenih građevinskih propisa za zemljotrese. Rekonstrukcija u Mandaleju i okolini nakon tog događaja rezultirala je izgradnjom zgrada koje su bile ranjive na urušavanje zbog podrhtavanja ove magnitude – a verovatno su već bile oslabljene prethodnim događajima.

Podsetimo, potres jačine 7,7 stepeni registorvan je jutros na oko 30 kilometara od Mandaleja na dubini od 10 kilometara. Posle svega 12 minuta usledio je drugi potres, jačine 6,4 stepena po Rihteru. Potres se osetio u okolnim državama i doveo do rušenja solitera u izgradnji u dalekom Bangkoku. Na gradilištu su stradale najmanje tri osobe. Prema poslednjim informacijama, u Mjanmaru je stradalo najmanje 10 ljudi, a procene su da bi broj žrtava mogao da iznosi nekoliko desetina hiljada.